INFORMACJA w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla wschodniej obwodnicy Wrocławia - stan na 22.08.2018 r.
- Z uwagi na to, że postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wszczynane jest jedynie na wniosek podmiotu planującego podjęcie realizacji przedsięwzięcia, to Inwestor w kierowanym do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu (RDOŚ) wniosku wskazuje wariant, w którym zamierza realizować inwestycję. Organ prowadzący postępowanie administracyjne oraz rozpatrujący sprawę związany jest zakresem wniosku, w tym żądaniem, które zostało określone przez inwestora. W rezultacie RDOŚ wydaje decyzję dla wariantu wskazanego jako preferowany przez inwestora (w tym przypadku Województwo Dolnośląskie reprezentowanego przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego) – zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem NSA i WSA, a także stanowiskiem GDOŚ.
- Organ rozpatrujący sprawę nie może zatem samodzielnie dokonać wyboru wariantu realizacji zamierzenia inwestycyjnego, co wynika z podstawowych zasad postępowania administracyjnego. Nie oznacza to jednak, że organ nie dokonuje analizy pozostałych wariantów alternatywnych zaprezentowanych w raporcie.
- W ramach wielokryterialnej analizy wariantowej inwestor winien uwzględnić różne kryteria realizacji przedsięwzięcia, takie jak: czynniki społeczne, ekonomiczne, środowiskowe, przestrzenne, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Celem analizy jest więc dostarczenie organowi materiału, który będzie podlegać ocenie pod kątem możliwości realizacji inwestycji w wariancie preferowanym przez inwestora z punktu widzenia zagrożeń dla środowiska. Inwestor nie może z góry ograniczać możliwości analizy oddziaływań na środowisko wynikających z różnych wariantów planowanego przedsięwzięcia przez przedstawienie lakonicznego uzasadnienia tylko jednej wersji, przy wyborze której kierował się, na dodatek jako decydującym czynnikiem ekonomicznym.
- Organ prowadzący sprawę zobowiązany jest ocenić, czy w sprawie występuje „zasadność realizacji przedsięwzięcia w wariancie innym niż proponowany przez wnioskodawcę” (art. 81 ust. 1 ustawy ooś). Wybór wariantu najbardziej zasadnego powinien być dokonywany w oparciu o zestawienie skutków realizacji dla środowiska naturalnego, a także z uwzględnieniem innych kryteriów, które zostały wskazane powyżej. W praktyce oznacza to, iż odrzucenie wariantu preferowanego przez inwestora może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych. Mowa tu o przypadkach, kiedy analiza merytoryczna rozwiązania preferowanego przez inwestora wskazuje na znacząco negatywne skutki dla środowiska naturalnego. Jednocześnie, aby mógł mieć zastosowanie art. 81 ust. 1 ustawy ooś, inny z wariantów, opisanych w raporcie: (1) możliwy jest do realizacji, (2) jego oddziaływanie na poszczególne komponenty środowiska jest znacznie mniejsze, aniżeli wariantu preferowanego przez inwestora, (3) zachodzą także inne przesłanki, w tym ekonomiczne, które przemawiają za zasadnością realizacji inwestycji w wariancie alternatywnym.
- W takiej sytuacji, stosownie do treści art. 81 ust. 1 ustawy ooś, organ prowadzący postępowanie może skierować do inwestora zapytanie o wyrażenie zgody na realizację inwestycji w wariancie innym, aniżeli wariant preferowany. W razie braku zgody wnioskodawcy (inwestora), organ prowadzący postępowanie w sprawie wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia.
- W przypadku, gdy każdy z wariantów w porównywalnym stopniu może oddziaływać na środowisko i w każdym przypadku możliwa jest realizacja inwestycji z punktu widzenia przepisów prawa, RDOŚ nie może w oparciu o art. 81 ust. 1 ustawy ooś wskazać inwestorowi innego wariantu do realizacji, aniżeli zaproponowany przez wnioskodawcę.
- Regionalny dyrektor ochrony środowiska w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach określa warunki realizacji przedsięwzięcia, których wypełnienie ma zminimalizować wpływ inwestycji na środowisko.
- Dnia 2 sierpnia 2018 r. Inwestor, tj. Województwo Dolnośląskie, reprezentowane przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego, przedłożył w RDOŚ nowy raport o ddziaływaniu na środowisko zawierający zmiany w zakresie inwestycji w wybranym do realizacji wariancie „P1”. Raport ten dodatkowo uzupełnił 10 sierpnia 2018 r. W przedmiotowym postępowaniu złożono cztery raporty ooś oraz 12 uzupełnień, których treść niejednokrotnie się wyklucza. Powoduje to, że organ prowadzący postępowanie (RDOŚ) jest zobowiązany do wszechstronnego wyjaśnienia rozbieżności, które wynikają z dokumentacji przedłożonej przez inwestora.
- Po analizie przedłożonych dokumentów, w tym „żądań” Inwestora o odstąpienie od dalszych wyjaśnień, co do uzasadnienia wyboru proponowanego wariantu, stwierdzić należy, że „żądania” Wnioskodawcy nie mają umocowania w przepisach prawa. Organ prowadzący postępowanie jest związany wyłącznie przepisami prawa, nie zaś subiektywnym odczuciem Inwestora, co do kompletności materiału dowodowego. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu nie może zakończyć postępowania, jeżeli wszystkie okoliczności faktyczne mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy nie zostały wyjaśnione. W przypadku tej inwestycji raport wciąż zawiera nieścisłości/rozbieżności, których wyjaśnienie jest konieczne.
- "Żądanie” Inwestora o odstąpienie od przeprowadzania dalszych konsultacji społecznych również stoi w sprzeczności z prawem i uniemożliwi społeczeństwu wypowiedzenie się w sprawie, która wzbudza duże zainteresowanie i emocje społeczne. Zgodnie z prawem zainteresowane inwestycją społeczeństwo ma prawo zapoznania się i wypowiedzenia, co do finalnej wersji dokumentacji i musi być poinformowane o wybranym przez Inwestora wariancie realizacji przedsięwzięcia.
- Realizacja przez RDOŚ "żądań” Inwestora może zagrozić realizacji inwestycji, m.in. poprzez wstrzymanie dofinansowania z funduszy Unii Europejskiej z uwagi na niedopełnienie kwestii proceduralnych (w szczególności w zakresie informowania społeczeństwa).
- Inwestor już trzykrotnie zmieniał preferowany wariant realizacji przedsięwzięcia, co oznacza, że Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu każdorazowo na nowo musiał dokonywać indywidualnej oceny dokumentacji we wskazywanych kolejno wariantach i analizować je od nowa, biorąc również pod uwagę zmieniającą się przez lata infrastrukturę.
- Mając na uwadze powyższe informuję, że w związku z ponowną zmianą przez Inwestora koncepcji realizacji przedsięwzięcia (trzykrotna zmiana preferowanego wariantu), Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu 16 sierpnia 2018 r. wezwał Inwestora do wyjaśnienia szeregu kwestii związanych z oddziaływaniem inwestycji.
Po otrzymaniu odpowiedzi od Inwestora Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu ponownie przeprowadzi procedurę udziału społeczeństwa.
Nieuzupełnienie przez Inwestora dokumentacji, niewyjaśnienie nieścisłości i rozbieżności w przedstawionym raporcie wydłuży termin wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a także może spowodować jej uchylenie przez organ II instancji w przypadku zaskarżenia decyzji przez strony postępowania.
Wojciech Rejman
Regionalny Dyrektor
Ochrony Środowiska we Wrocławiu