13 października 2015 r. w Ministerstwie Gospodarki odbyło się drugie spotkanie grupy roboczej poświęcone propozycjom zachęcania do wdrażania systemu ekozarządzania i audytu (EMAS). Tematem przewodnim spotkania było znaczenie EMAS dla branży gospodarki odpadami.

Spotkanie odbyło się w ramach prac grupy roboczej ds. zrównoważonej produkcji i konsumpcji będącej częścią Zespołu ds. Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw przy Ministerstwie Gospodarki. Spotkanie poprowadził Maciej Krzyczkowski z Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

EMAS (ang. Eco Management and Audit Scheme), to promowany przez Unię Europejską instrument ochrony środowiska, funkcjonujący w oparciu o Rozporządzenie (WE) nr 12212009 w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS)¹ . Przez ekspertów nazywany jest najwyższym standardem zarządzania środowiskowego. Bardziej obrazowo warto pomyśleć o EMAS jako o swoistym know-how pozwalającym firmom realizować swoje cele biznesowe w sposób odpowiedzialny środowiskowo. Czyli w sposób efektywny, oszczędny i ekologiczny.

Szczególne znacznie EMAS nabiera w ostatnich latach dla branży gospodarki odpadami. Dzieje się tak dlatego, że standard ten zaspokaja trzy podstawowe potrzeby firm z branży. Po pierwsze pomaga odnaleźć się w gąszczu zmieniających się przepisów i uporządkować rozbudowane obowiązki firm w obszarze ochrony środowiska. Po drugie dzięki efektywnemu zarządzaniu zasobami i energią firmy generują oszczędności. To ważne szczególnie w momencie wdrażania zmian, które przechodzi wciąż ta branża w Polsce. Po trzecie EMAS jest również skutecznym narzędziem kształtowania wizerunku wiarygodnej firmy, odpowiedzialnej środowiskowo.

Dodatkowo powiązania z EMAS znalazły się w nowych przepisach o odpadach:

• ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach,
• ustawie z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi,
• ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o bateriach i akumulatorach oraz niektórych innych ustaw,
• ustawie z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Są to powody, dla których przy przygotowaniu propozycji zachęt do wdrażania z EMAS, tak ważne jest uwzględnienie potrzeb organizacji z branży gospodarki odpadami.

Spotkanie w Ministerstwie Gospodarki miało na celu przygotowanie propozycji, które będą wpisywać się w założenia przyjęte przez Polskę w 2014 r. w Strategii Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko. Dokument ten zakłada wprowadzenie do 2020 r. systemu rozwiązań legislacyjnych i finansowych wspierających wdrażanie systemu ekozarządzania i audytu (EMAS) w organizacjach. Już teraz firmy zarejestrowane w EMAS mogą liczyć m.in. na zwolnienia z podatku akcyzowego na gaz i węgiel czy wydłużenie okresów między kontrolami inspekcji ochrony środowiska. Przygotowanie dobrych rozwiązań wymaga jednak szerokich konsultacji, do których okazją są m.in. spotkania grupy roboczej ds. zrównoważonej produkcji i konsumpcji.

Użyteczność EMAS jako efektywnego narzędzia zarządzania oraz jego obecność w nowych przepisach o odpadach są powodami, dla których firmy z sektora gospodarki  wykazują rosnące nim zainteresowanie. Już teraz blisko 30% podmiotów zarejestrowanych w EMAS w Polsce, to właśnie firmy z sektora gospodarki odpadami. Jednocześnie zainteresowanie to wciąż rośnie, co powoduje, że EMAS staje się powoli wyznacznikiem najwyższej jakości w obszarze zarządzania gospodarką odpadami.

Na koniec warto podkreślić, że EMAS jest narzędziem promowanym przez administrację rządową. W  Polsce za EMAS odpowiada Ministerstwo Środowiska oraz Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. To różni go od innych, przyznawanych na zasadach komercyjnych, tzw. „eko-certyfikatów”. Organizacje zarejestrowane w EMAS to organizacje spełniające najwyższe wymagania w zakresie ochrony środowiska. W związku z tym powinny one móc liczyć na zwiększony kredyt zaufania ze strony administracji odpowiedzialnej za ochronę środowiska.

----------

^{1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), uchylające rozporządzenie (WE) nr 761/2001 oraz decyzje Komisji 2001/681/WE i 2006/193/WE (Dz. Urz. UE L 342 z 22.12.2009, s. 1)}